Το Athenaeum
Το Διεθνές Καλλιτεχνικό Κέντρο ATHENAEUM (μουσικός οργανισμός μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα) ιδρύθηκε το 1974 από προσωπικότητες της τέχνης, των γραμμάτων και του πολιτικού κόσμου, οι οποίοι είχαν κοινό ιδανικό στην ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση και τη βελτίωση της μέχρι τότε κλονισμένης μουσικής παιδείας και της πολιτισμικής ζωής της χώρας. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού ανέπτυξε συνεργασίες με αντίστοιχους φορείς του εξωτερικού, πραγματοποιώντας, μεταξύ άλλων, μετακλήσεις και ανταλλαγές νέων καλλιτεχνών, διεθνή ανώτερα σεμινάρια, συνέδρια και συναυλίες. Παράλληλα, αναπτύχθηκαν οι πολιτισμικές σχέσεις της Ελλάδας με προηγμένες μουσικά χώρες.

α. Το 1974 το ATHENAEUM ίδρυσε το ομώνυμο Ωδείο, που καταξιώθηκε αμέσως για το ζωογόνο πνεύμα που έφερε στις μουσικές σπουδές του τόπου μας.

β. Το 1975 θέσπισε τους Διεθνείς Μουσικούς Διαγωνισμούς της Ελλάδας στην Όπερα, Ορατόριο – Lied και το Πιάνο, που διεξάγονται έκτοτε ανελλιπώς κάθε χρόνο στην Αθήνα υπό την αιγίδα του ΥΠΠΟ και εντάχθηκαν στην Παγκόσμια Ομοσπονδία των Διεθνών Μουσικών Διαγωνισμών της UNESCO.

γ. Το 1977, η απώλεια της Μαρίας Κάλλας οριοθέτησε νέες διαστάσεις στις δραστηριότητες του Ιδρύματος. Το ATHENAEUM αφιέρωσε στη μνήμη της τους Διεθνείς Μουσικούς Διαγωνισμούς της Ελλάδας, που από τότε φέρουν το όνομά της.

δ. Το 1978, και πάλι υπό την αιγίδα του ΥΠΠΟ, θέσπισε συναυλία στη μνήμη της Μαρίας Κάλλας, που επραγματοποιείτο κάθε χρόνο στις 16 Σεπτεμβρίου (ημέρα του θανάτου της) έως και το 2012, στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και που συμπεριελήφθη για αρκετά χρόνια στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών. Στόχος της συναυλίας αυτής, εκτός της απότισης φόρου τιμής στη μεγάλη Ελληνίδα καλλιτέχνιδα, ήταν επίσης η γνωριμία των βραβευμένων νέων μουσικών στον Ελληνικό Διεθνή Διαγωνισμό με το ευρύ κοινό. Παράλληλα, για την εκδήλωση αυτή μετεκλήθησαν διάσημοι καλλιτέχνες, όπως, μεταξύ άλλων, οι Victoria de Los Angeles, Christa Ludwig, Ileana Cotrubas, Irina Arkhipova, Hermann Prey, Lev Vlassenko, Tatiana Nikolayeva, Cheryl Studer, Halina Czerny – Stefańska, Thomas Vásáry, Anny Fischer, Dame Gwyneth Jones, Gundula Janowicz κ.α. Συγχρόνως, μεγάλες Ορχήστρες, όπως αυτή του Θεάτρου Bolshoi καθώς και οι Φιλαρμονικές της Βουδαπέστης, George Enescu του Βουκουρεστίου, της Πράγας, του Βελιγραδίου συμμετείχαν σε αυτές τις εκδηλώσεις. Δυστυχώς, η μεγάλη αυτή συναυλία δεν πραγματοποιείται πλέον, λόγω αδυναμίας επιχορήγησης από το ΥΠΠΟ.

ε. Το 1979 πρωτοστάτησε στη δημιουργία συμφωνικών και φωνητικών συνόλων.

στ. Το 1981 εκπόνησε προγράμματα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης μουσικών συμφωνικών συνόλων, χορωδιών και ηλεκτρονικής μουσικής (Κ.Ε.Κ.).

ζ. Το 1982, με πρωτοβουλία του ATHENAEUM και με χορηγούς τις κυρίες Καίτη Κυριακοπούλου – Ηλιοπούλου και Κυριακή Πετζετάκη, φιλοτεχνήθηκε από τη γλύπτρια Ασπασία Παπαδοπεράκη το άγαλμα της Μαρίας Κάλλας. Πρόκειται για ένα ολόσωμο άγαλμα από ορείχαλκο, το οποίο βρίσκεται στην Πλατεία Μαδρίτης (πίσω από το ξενοδοχείο HILTON).

η. Το 1984 το ATHENAEUM στεγάστηκε σε διατηρητέο κτήριο επί της οδού Αμερικής 8, ιδιοκτησίας του ΕΒΕΑ, το οποίο αναστήλωσε αποκλειστικά με δικές του δαπάνες.

θ. Tο 1987 καθιέρωσε σειρά 70 περίπου συναυλιών ετησίως για την προβολή και ανάδειξη νέων, Ελλήνων κυρίως, αλλά και ξένων καλλιτεχνών.

ι. Το 1994 το ATHENAEUM έχει αναγνωριστεί πλέον ως μουσικός φορέας παγκοσμίου κύρους και αναγνώρισης και οι αφιερωμένοι στη μνήμη της Μαρίας Κάλλας Διεθνείς Μουσικοί Διαγωνισμοί της Ελλάδας απέκτησαν τον τιμητικό τίτλο GRAND PRIX MAΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ, το μοναδικό στον κόσμο.

ια. Το 1997, το GRAND PRIX ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ, με πρωτοβουλία του τότε Δημάρχου κ. Δημήτρη Αβραμόπουλου έγινε Θεσμός της Πόλης των Αθηνών.

ιβ. Το 1998, λόγω της απελευθέρωσης των επαγγελματικών μισθώσεων και της απαίτησης ιδιόχρησης του κτηρίου από το ΕΒΕΑ, το ATHENAEUM εκδιώχθηκε από την έδρα του και αναζήτησε καινούργια στέγη, την οποία εξασφάλισε στο επίσης διατηρητέο κτήριο (κατασκευής 1896) επί της οδού Αδριανού 3, στο Θησείο, αφού το αναστήλωσε εκ νέου, και πάλι με δικές του δαπάνες.

ιγ. Το ίδιο έτος (1998) το ATHENAEUM, εκτός από τη δημιουργία της Ορχήστρας Baroque, επεδίωξε και τη σύσταση Συμφωνικής Ορχήστρας με μουσικούς αποκλειστικά από βαλκανικές χώρες, πιστεύοντας ότι η μουσική είναι ο ιδεώδης πολιτισμικός χώρος εντός του οποίου οι λαοί μιας περιοχής μπορούν να αναγνωρίσουν τις κοινές τους ρίζες. Η εμφάνιση της Ορχήστρας Βαλκανικών Χωρών πραγματοποιήθηκε στο Ηρώδειο το 2002. Προτάθηκε επίσης να συμπεριληφθεί στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας 2001 – 2004, αλλά το αίτημα δεν έγινε αποδεκτό. Έτσι, λόγω της οικονομικής αδυναμίας του Ιδρύματος, η δραστηριότητα της Ορχήστρας δεν συνεχίστηκε.

ιδ. Για τη συνέπειά του στην επίτευξη των στόχων του αλλά και όλα τα παραπάνω επιτεύγματα το ATHENAEUM επιχορηγείται από το ΥΠΠΟ από το 1989.

ιε. Τέλος, το ATHENAEUM προτάθηκε από τη Διεθνή Επιτροπή της UNESCO να λάβει το βραβείο Conseille de Musique για το έτος 2005.

Η πρόσφατη οικονομική ύφεση η οποία έπληξε την Ελλάδα, την τελευταία πενταετία είχε αρνητικές συνέπειες και στον πολιτισμό της χώρας. Το ATHENAEUM είχε και τις δικές του απώλειες, οι οποίες είχαν να κάνουν με α) την αναστολή, λόγω ανεπαρκούς επιχορήγησης της μεγάλης συναυλίας -αφιερώματος στη μνήμη της Μαρίας Κάλλας, η οποία διεξαγόταν ανελλιπώς στις 16 Σεπτεμβρίου (ημέρα του θανάτου της) κάθε χρόνο από το 1978 μέχρι το 2011 και β) την προσωρινή αναστολή της διεξαγωγής του Διεθνούς GRAND PRIX MAΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ, ΟΠΕΡΑ – ΠΙΑΝΟ. Το τελευταίο GRAND PRIX ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ έγινε το 2011 η αναγγελία αναστολής του προκάλεσε το ενδιαφέρον του τύπου και συζητήθηκε πολύ από προσωπικότητες της τέχνης και του πολιτισμού.

Ύστερα από δύο χρόνια σιωπής, το μέγιστο αυτό καλλιτεχνικό γεγονός επανέκαμψε δίνοντας μια αισιοδοξία για το μέλλον του. Τη φορά αυτή πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2007 – 2013, που αφορά αποκλειστικά στη διεξαγωγή του 38ου Διεθνούς GRAND PRIX ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ στην Όπερα (4 – 11 Οκτωβρίου 2014) και του 39ου Διεθνούς GRAND PRIX ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ στο Πιάνο (14 – 23 Μαΐου 2015).

Το ATHENAEUM προσβλέπει στη μόνιμη διεξαγωγή αυτού του Διεθνούς GRAND PRIX, πέραν των δύο προσεχών προγραμματισμένων διοργανώσεων, καθώς και στην επαναφορά του θεσμού της συναυλίας- αφιερώματος στη μνήμη της Μαρίας Κάλλας.